Wat moet ik weten als ik ga beleggen in een ETF?

Beleggen in een ETF – ook wel indextracker genoemd – is goedkoop en makkelijk. Verstand van de beurs heb je niet nodig, maar er zijn wel een paar dingen die je moet weten over de ETF. Want de ene ETF is de andere niet.

ETF staat voor exchange traded fund. Het is een verzameling effecten die een bepaalde index volgt. Dat kan een index met aandelen zijn, zoals de AEX, S&P 500 of de Nasdaq, maar ook een index met staats- en bedrijfsobligaties, grondstoffen en vastgoed. Er zijn ook thematische indices, bijvoorbeeld met bedrijven die zich bezighouden met cryptomunten of cannabis.

Doel van een index

Over de hele wereld bestaan miljoenen indices. Het doel van een index is om met een cijfer te kunnen aangeven hoe het ervoor staat op de beurs of in een bepaalde sector. Een index is als het ware de barometer voor het beleggingsklimaat. Als actieve belegger kun je je prestaties eraan afmeten. Dan weet je of je inspanningen iets hebben uitgemaakt of dat je hetzelfde rendement had kunnen maken door stil te blijven zitten in een index.

Verschil met beleggingsfonds

Een traditioneel beleggingsfonds heeft een actieve beheerder, die als doel heeft om met slimme keuzes een hoger rendement te behalen dan een bepaalde index. Soms lukt dat, maar soms ook niet.

Als je kiest voor een actief beheerd beleggingsfonds, betaal je altijd de kosten voor de beheerder. Die kosten nemen een hap uit je rendement. Dat is extra jammer als die kosten voor beheer een teleurstellend rendement opleveren. Dat kan een reden zijn om voor een ETF te kiezen.

Kosten

Beleggen in een ETF heet ook wel passief beleggen. Er komt geen beheerder aan te pas die aandelen koopt en verkoopt en dus ook geen hoge kosten. De kosten voor een ETF komen vaak niet boven de 0,3 procent per jaar uit. Een actief beheerd beleggingsfonds kost algauw tussen de 1 en 2 procent per jaar.

Goede spreiding

Een investering in een ETF betekent een investering in veel verschillende effecten. De AEX heeft er 25, de S&P 500 heeft er 500. Daardoor voel je er minder van als enkele aandelen in koers dalen. De gelijkblijvende of stijgende koersen van de andere aandelen houden dan toch je rendement op peil. Dit voordeel geldt voor ieder beleggingsfonds, ook een actief beheerd fonds.

Toch is de spreiding van een ETF niet altijd optimaal. Je kunt bijvoorbeeld kiezen voor ETF’s in een bepaalde regio of sector. Dat kan aantrekkelijk zijn als je veel vertrouwen hebt in de economie in een bepaalde regio of in de groei van een bepaalde sector. Maar als zo’n regio of sector minder goed presteert, betekent dat een dip voor de hele ETF.

Wil je toch graag beleggen in een specifieke ETF? Dan kun je het risico spreiden door daarnaast te investeren in ETF’s in andere regio’s en sectoren. Of in een wereldwijde ETF.

Maar zelfs een wereldwijde ETF is niet altijd zo goed gespreid als je zou denken. Een tracker die de MSCI World index volgt, kan best voor het merendeel uit Amerikaanse aandelen bestaan en voorbijgaan aan opkomende markten. Wil je echt optimaal spreiden, dan moet je dus ook in dat geval verschillende ETF’s kopen.

Duurzaamheid

Met ETF’s kun je ook thematisch beleggen in bijvoorbeeld schone energie en water. Dat kan interessant zijn als je een voorkeur hebt voor duurzame projecten, maar realiseer je ook hierbij dat je spreiding niet optimaal is.

Vind je duurzaam beleggen belangrijk, dan kun je ook kiezen voor een beter gespreide index. Een waterdicht duurzaamheidskeurmerk voor beleggingen bestaat nog niet, maar er zijn wel een paar dingen waar je op kunt letten.

Zo zijn er talloze indices waarvan de bedrijven gescreend zijn op ESG-criteria: environment, social en governance. Ook zijn er indices van bedrijven met een lage CO2-uitstoot, Low Carbon. Verder zou je kunnen kiezen voor een indextracker van een in duurzaamheid gespecialiseerde aanbieder, zoals Actiam.

Dividend

Sommige ETF’s keren dividend uit, andere herbeleggen het. Een tracker die dividend uitkeert, herken je bijvoorbeeld aan ‘DIS’ of ‘DIST’ in de naam. Dat staat voor ‘distribuerend’. Bij Nederlandse fondsen kan het gunstig zijn als je dividend uitgekeerd krijgt. Je kunt dan namelijk de ingehouden dividendbelasting terugvragen op je belastingaangifte.

Bij buitenlandse ETF’s krijg je de dividendbelasting in de praktijk meestal niet terug. Het maakt dan fiscaal gezien niet uit of je kiest voor een uitkerend of een herbeleggend fonds. Je kunt dan kiezen wat je zelf het prettigst vindt: het dividend gebruiken voor vermogensgroei of voor een aanvulling op je inkomen.

Fysiek en synthetisch

Als je investeert in een ETF, denk je misschien dat je in één klap een stukje koopt van alle onderliggende aandelen. Bij een fysieke tracker is dat ook zo, maar er bestaan ook synthetische trackers.

Synthetische trackers zijn samengesteld op basis van afgeleide producten, die het indexrendement nabootsen. Het rendement komt er dus wel, maar het komt niet rechtstreeks uit de onderliggende aandelen. Het wordt gegenereerd door derivaten, zoals opties en swaps. Een ingewikkeld verhaal, waar je een paar dingen over moet weten.

Synthetische trackers kunnen iets goedkoper zijn en een groter aanbod hebben in thema’s. Maar in het geval van een crisis loop je met een synthetische tracker meer risico. Of je te maken hebt met een fysieke of synthetische tracker kun je lezen in de essentiële beleggersinformatie, die aanbieders beschikbaar moeten stellen.

ETF’s kopen

Je kunt ETF’s kopen via een broker, zoals DeGiro, Mexem of Saxobank. Vaak kun je ook via je je eigen bank beleggen in een ETF, maar het aanbod kan dan beperkt zijn. Je kunt ook in ETF’s investeren via een specialist in fondsbeleggen. Ook dan is de keuze beperkt.

Conclusie

Beleggen in een ETF is goedkoop en gemakkelijk. Wat beleggen in ETF’s toch een beetje moeilijk maakt, is de enorme keuze. Ook de technische verschillen kunnen het lastig maken om zelf een ETF te kiezen. Wil je profiteren van het gemak en de lage kosten van een ETF, dan kun je ook investeren in één of meer indextrackers via een gespecialiseerde aanbieder.

(door José Mast, 15 juni 2022; Foto: Shutterstock)